โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังป็นอาการของหลอดลมที่มีลักษณะหลอดลมอักเสบและถุงลมที่โป่งพองที่มีลักษณะเรื้อรัง โดยอาการทั้งสองประการนี้มีลักษณะตรงกับการไหลเวียนของอากาศที่โดนจำกัดและจะไม่สามารถรับออกซิเจนได้เพียงพอต่อในปอด โดยสามารถทำให้คุณมีความเสี่ยงในการเกิดภาวะขาดออกซิเจน ภาวะขาดออกซิเจนเป็นภาวะที่เป็นการให้ออกซิเจนไม่เพียงพอกับเซลล์และเนื้อเยื่อของร่างกาย อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงโดยในบางครั้งอาจที่จะคุกคามต่อชีวิตได้

อ่านเกี่ยวกับสัญญาณและอาการของภาวะขาดออกซิเจนและเรียนรู้วิธีการจัดการต่ออาการนี้ก่อนที่จะนำไปสู่ปัญหาที่เป็นอันตรายได้

อาการของภาวะออกซิเจน

คลีฟแลนด์คลินิกได้กำหนดถึงภาวะขาดออกซิเจนว่าเป็น “การได้รับออกซิเจนที่ไม่เพียงพอต่อเนื้อเยื่อ โดยถึงแม้ว่าการไหลเวียนของโลหิตจะเพียงพอ” ออกซิเจนมีบทบาทสำคัญในการบำรุงรักษาร่างกาย แต่วิธีเดียวที่จะได้รับคือการได้รับผ่านปอด โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังนั้นทำให้เกิดการกีดขวางหรือจำกัดการไหลของออกซิเจนเข้าสู่ร่างกาย

โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังอาจเป็นผลจากการอักเสบและบวมของทางเดินหายใจในหลอดลมอักเสบที่เรื้อรัง นอกจากนี้ยังคงเกี่ยวข้องกับการทำลายเนื้อเยื่อในปอด (alveoli)  ในถุงลมที่โป่งพอง

อาการและอาการของภาวะขาดออกซิเจนอาจรวมถึง:

• การหายใจถี่ขณะพักผ่อน
• การตื่นที่หายใจไม่ออก
• การหายใจถี่อย่างรุนแรงหลังจากการออกกำลังกาย
• รู้สึกอึดอัด
• หายใจเสียงดัง
• อาการไอที่บ่อยครั้ง
• เกิดสีผิวบนร่างกายที่มีเป็นสีน้ำเงินอ่อน

ภาวะการขาดออกซิเจนนี้ยังสามารถนำไปสู่ภาวะที่มีการเกี่ยวข้องอื่นที่เรียกว่าภาวะการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน โดยภาวะนี้จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อภายในปอดนั้นเก็บคาร์บอนไดออกไซด์มากเกินไป โดยอาจจะเนื่องจากการหายใจลำบาก เมื่อคุณไม่สามารถหายใจได้ออกตามปกติหรือคุณอาจไม่สามารถหายใจออกได้ตามเท่าที่ควร โดยอาการนี้อาจเพิ่มระดับคาร์บอนไดออกไซด์ของคุณที่เป็นอาการที่ร้ายแรงได้ หากคุณมีปัญหาในการหายใจและภาวะการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน คุณจะต้องหายใจให้ออกมากขึ้นกว่าปกติ

ภาวะแทรกซ้อนของภาวะขาดออกซิเจน

แม้ว่าการขาดออกซิเจนในหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังทำให้หายใจลำบาก แต่ในอาการนี้ก็มีผลต่ออวัยวะอื่นๆมากกว่าปอด เมื่อคุณหายใจเข้าออกซิเจนไม่เพียงพอเลือดของคุณจะขาดส่วนประกอบที่สำคัญ ออกซิเจนมีความสำคัญต่อการทำหน้าที่พื้นฐานของร่างกาย ตัวอย่างเช่นการขาดออกซิเจนสามารถส่งผลร้ายต่อหัวใจและสมองของคุณได้

การขาดออกซิเจนในหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังอาจทำให้เกิดภาวะที่เรียกว่าภาวะขาดออกซิเจนในสมอง (cerebral hypoxia) การขาดออกซิเจนชนิดนี้เกิดขึ้นเมื่อสมองขาดออกซิเจนแม้ว่าจะมีเลือดเพียงพอต่อร่างกาย ตามที่สถาบันแห่งชาติทางด้านความผิดปกติทางระบบประสาทและโรคหลอดเลือดสมองกล่าวว่า หากคุณพบภาวะขาดออกซิเจนในสมองเซลล์สมองของคุณสามารถเสียชีวิตได้ภายในห้านาที

การขาดออกซิเจนในโรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังยังอาจนำไปสู่:

• ภาวะซึมเศร้าและความผิดปกติทางอารมณ์อื่น ๆ
• ความดันโลหิตสูง (Hypertension)
• ความดันโลหิตสูงในปอด
• เพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ
• หัวใจล้มเหลว
• ความล้มเหลวด้านระบบทางเดินหายใจเฉียบพลัน
• ภาวะเลือดข้นในปริมาณที่มากเกินไป (เพิ่มจำนวนเม็ดเลือดแดงขึ้นผิดปกติ)
• การรักษาด้วยออกซิเจนและการรักษาภาวะขาดออกซิเจน

การลดการขาดออกซิเจนในร่างกายกลับเป็นการเพิ่มปริมาณออกซิเจนของคุณ วิธีการทั่วไปในการให้ออกซิเจนเสริมคือการบำบัดด้วยออกซิเจน การบำบัดด้วยออกซิเจนเรียกว่าออกซิเจนเสริมหรือการกำหนดปริมาณของออกซิเจน ประกอบด้วยการใช้อุปกรณ์ทางกลที่ให้ออกซิเจนแก่ปอดของคุณ ออกซิเจนเสริมสามารถลดการหายใจถี่เพิ่มปริมาณออกซิเจนในเลือดของคุณและลดปริมาณงานที่หัวใจของคุณต้องทำ นอกจากนี้ยังสามารถลดภาวะที่ระบบการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน ก่อนที่จะสั่งให้ออกซิเจนแพทย์ของคุณจะทำการทดสอบเพื่อวัดระดับออกซิเจนในเลือดของคุณ

การบำบัดด้วยออกซิเจนส่วนใหญ่จะใช้ออกซิเจนที่ถูกบีบอัดภายในโดยในประเภทนี้มาเป็นก๊าซในถังสำหรับจัดเก็บ เมตรจะช่วยตรวจสอบปริมาณออกซิเจนที่คุณหายใจเข้าออกซิเจนเคลื่อนผ่านท่อจากอุปกรณ์และเข้าสู่ร่างกายของคุณผ่านทางท่อจมูกหน้ากากหรือท่อแทรกเข้าไปในหลอดลม

การบำบัดด้วยออกซิเจนยังมีอยู่ในรูปแบบหัวฉีด โดยหัวฉีดออกซิเจนจะใช้อากาศจากสิ่งแวดล้อมโดยกรองก๊าซอื่นๆและจัดเก็บอากาศออกซิเจนไว้ใช้ แตกต่างจากที่อัดออกซิเจนคุณไม่จำเป็นต้องใช้ภาชนะบรรจุที่เติมออกซิเจนล่วงหน้า คอนเดนเซอร์มีประโยชน์สำหรับผู้ที่ต้องการการบำบัดด้วยออกซิเจนอยู่ตลอดเวลา อย่างไรก็ตามรูปแบบหัวฉีดต้องใช้ไฟฟ้าในการทำงานดังนั้นจึงอาจไม่สามารถใช้งานได้อย่างหลากหลายเช่น การบีบอัดออกซิเจน

อีกทางเลือกหนึ่งคือออกซิเจนเหลว ออกซิเจนเหลวกลายเป็นแก๊สเมื่อออกจากภาชนะบรรจุ แม้ว่าระบบของเหลวออกซิเจนอาจใช้พื้นที่น้อยกว่าการบีบอัดออกซิเจน แต่โดยทั่วไปมีราคาแพงมากขึ้นตามที่ สถาบันหัวใจ ปอดและเลือดแห่งชาติ นอกจากนี้ยังสามารถระเหยได้อีกด้วย ดังนั้นการจัดหาอาจไม่นานเท่ารูปแบบอื่น ๆ

นอกจากการรักษาด้วยออกซิเจนแล้วในการรักษาภาวะขาดออกซิเจนคุณอาจต้องใช้:

• ยาความดันโลหิต
• ยารักษาโรคหัวใจ
• เครื่องสูดพ่น
• ยายขยายหลอดลมเพื่อขยายทางเดินหายใจ
• สเตียรอยด์สำหรับการอักเสบทางเดินลมหายใจ

นอกเหนือจากการรักษาพยาบาลแล้วสิ่งสำคัญคือควรหลีกเลี่ยงจากสาเหตุที่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม ได้แก่ :

• สูบบุหรี่
• ควันบุหรี่หรือบุหรี่มือสอง
• มลพิษทางอากาศ
• สารเคมีหรือฝุ่นละอองในอากาศ

โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังไม่สามารถหายขาดได้จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องรักษาสภาพอย่างเหมาะสมเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อน ภาวะแทรกซ้อนทางเดินหายใจเป็นภาวะแทรกซ้อนที่เป็นไปได้คือสาเหตุที่ทำให้เสียชีวิตจากโรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังได้มากที่สุด

การรักษาออกซิเจนต่ำจะช่วยให้คุณหายใจได้ง่ายขึ้นและช่วยให้คุณสามารถทำงานประจำวันได้ การบำบัดด้วยออกซิเจนอาจช่วยให้คุณนอนหลับได้ดีขึ้นในเวลากลางคืน ถ้าคุณเป็นโรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง