สรรพคุณของถ่านกัมมันต์:

คอมมอน ชาร์โคล ผลิตจากหินเลน ถ่านหิน ไม้ กะลามะพร้าว หรือปิโตรเลียม “ถ่านกัมมันต์” คล้ายกับ คอมมอน ชาร์โคล แต่ผลิตขึ้นมาใช้เฉพาะเป็นยาทางการแพทย์เท่านั้น

ถ่านกัมมันต์ใช้สำหรับ:

• ใช้รักษาผู้ที่ได้รับพิษ
• ลดแก๊สในกระเพาะอาหาร (ท้องอืด)
• ลดระดับคอเลสเตอรอล
• ป้องกันอาการเมาค้าง
• รักษาปัญหาการไหลเวียนของน้ำดี (Cholestasis) ระหว่างการตั้งครรภ์

กลไกการออกฤทธิ์:

เนื่องจากยังมีงานวิจัยเกี่ยวกับถ่านกัมมันต์ไม่มากพอ หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติมควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมุนไพรหรือแพทย์ อย่างไรก็ดี เป็นที่ทราบกันว่า ถ่านกัมมันต์สามารถดักจับและปกป้องการดูดซึมของสารเคมีได้ดีเช่นกัน

ข้อควรระวังและคำเตือน:

สิ่งที่ควรรู้ก่อนใช้ถ่านกัมมันต์:

ปรึกษาแพทย์ เภสัชกรหรือผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพรในกรณีที่:

• ตั้งครรภ์หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร เนื่องจากในขณะให้นมบุตรนั้น ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์เท่านั้น
• กำลังใช้ยาอื่น ๆ รวมถึงยาที่สามารถซื้อได้โดยไม่ต้องมีใบสั่งจากแพทย์
• มีอาการแพ้สารในถ่านกัมมันต์ ยาอื่น ๆ หรืออาหารเสริมอื่น ๆ
• มีโรคอื่น ๆ มีความผิดปกติหรือพยาธิสภาพอื่น ๆ
• มีอาการแพ้อื่น ๆ เช่น แพ้อาหาร สีผสมอาหาร สารกันบูดหรือเนื้อสัตว์ต่าง ๆ

ข้อกำหนดสำหรับผลิตภัณฑ์จากถ่านกัมมันต์นั้นมีความเข้มงวดน้อยกว่าข้อกำหนดยาอื่น ๆ จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อความปลอดภัย การใช้ผลิตภัณฑ์นี้ต้องมีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยง ควรปรึกษาแพทย์หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติม

ถ่านกัมมันต์ปลอดภัยแค่ไหน:

ถ่านกัมมันต์ปลอดภัยสำหรับผู้ใหญ่เมื่อใช้เพียงระยะสั้น

ข้อควรระวังและคำเตือนในการใช้โดยเฉพาะ:

ช่วงตั้งครรภ์หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร: การใช้ถ่านกัมมันต์จะปลอดภัยเมื่อใช้ในระยะสั้น อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาและพบแพทย์ดูแลครรภ์ก่อนใช้ถ่านกัมมันต์

ภาวะลำไส้อุดตัน (Gastrointestinal (GI) blockage) หรือ การเคลื่อนไหวของอาหารผ่านลำไส้ช้าลง: ถ้ามีอาการลำไส้เล็กอุดตันหรืออาการหดตัวของกล้ามเนื้อของทางเดินอาหาร ห้ามใช้ยาถ่านกัมมันต์ เว้นเสียแต่ว่าอยู่ในช่วงเฝ้าระวังจากแพทย์

ผลข้างเคียง:

ผลข้างเคียงที่อาจจะได้รับจากการใช้ถ่านกัมมันต์:

ผลข้างเคียงจากการใช้ถ่านกัมมันต์คือ อาจจะมีอาการท้องผูกหรือมีอุจจาระสีดำ ผลข้างเคียงที่ร้ายแรงที่สุด (แต่มีการพบน้อยมาก) คืออาการชะลอหรืออุดตันของระบบทางเดินอาหารและอาการคลื่นไส้ อาเจียน

จากอาการผลข้างเคียงที่กล่าวมาข้างต้น ไม่ใช่ทุกคนที่จะมีผลข้างเคียง หากมีข้อสงสัยใดๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียงของถ่านกัมมันต์ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมุนไพรหรือแพทย์

ปฏิกิริยาระหว่างยา:

ปฏิกิริยาที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ถ่านกัมมันต์พร้อมกับสารอื่น ๆ:

ถ่านกัมมันต์อาจมีปฏิกิริยากับยาที่ใช้อยู่ควบคู่กัน ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมุนไพรหรือแพทย์ก่อนใช้ถ่านกัมมันต์

ตัวยาที่อาจมีปฏิกิริยากับถ่านกัมมันต์

• น้ำเชื่อมไอปีแคค (Syrup of Ipecac)

ถ่านกัมมันต์จะรบกวนประสิทธิภาพของยาไอพีแคกที่รับประทานไปก่อนหน้านี้แล้ว และจะทำให้ประสิทธิภาพของยาไอพีแคกลดลง

• ปฏิกิริยากับแอลกอฮอล์

ถ่านกัมมันต์บางครั้งใช้เพื่อป้องกันการดูดซึมสารพิษเข้าสู่ร่างกาย ฉะนั้นการดื่มแอลกอฮอล์ในระหว่างที่ใช้ถ่านกัมมันต์อาจะทำให้ประสิทธิภาพการป้องกันการดูดซึมสารพิษเข้าสู่ร่างกายของยาลดลง

• ปฏิกิริยากับยารับประทาน (ยาใช้ภายใน)

ถ่านกัมมันต์ดูดซึมสารต่าง ๆ จากกระเพาะอาหารและลำไส้ ฉะนั้นการใช้ถ่านกัมมันต์ควบคู่กับยารับประทานชนิดอื่นจะทำให้ประสิทธิภาพในการดูดซึมยาของร่างกายลดลง เพื่อป้องกันยาตีกัน ควรใช้ถ่านกัมมันต์หลังจากรับประทานยาใช้ภายในอื่นอย่างน้อย 1 ชั่วโมง

ขนาดยา:

ข้อมูลนี้ไม่ใช่คำแนะนำจากแพทย์โดยตรง ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมุนไพรหรือแพทย์ก่อนใช้ถ่านกัมมันต์

ขนาดปกติของการใช้ถ่านกัมมันต์อยู่ที่เท่าไร:

ขนาดต่อไปนี้มีการศึกษาในงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์แล้ว:

ชนิดรับประทาน:

การใช้ยาเกินขนาดหรือได้รับพิษ: รับประทานเริ่มแรก 50 ถึง 100 กรัม  จากนั้นค่อยๆ เพิ่มขนาด 12.5 กรัมต่อชั่วโมง ทุก ๆ 2 ถึง 4 ชั่วโมง สำหรับเด็กควรใช้ยาในขนาดที่น้อยลง (10 ถึง 25 กรัม)

ปริมาณการใช้ถ่านกัมมันต์อาจแตกต่างกันไปในผู้ป่วยแต่ละราย ซึ่งปริมาณยาที่ใช้จะขึ้นอยู่กับช่วงอายุ สุขภาพ และพยาธิสภาพอื่น ๆ อาหารเสริมประเภทสมุนไพรนี้อาจไม่ปลอดภัยเสมอไป ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพรหรือแพทย์เพื่อรับปริมาณยาที่เหมาะสม

ถ่านกัมมันต์มีจำหน่ายในรูปแบบใด:

ถ่านกัมมันต์อาจมีจำหน่ายอยู่ในรูปแบบต่อไปนี้:

• อาหารเสริม (แคปซูล)
• ผง